به گزارش نیوزویک، پس از آنکه تاسیسات نظامی مشترک بریتانیا و آمریکا در اقیانوس هند، نقشی محوری در کارزار پنتاگون برای عملیات فریب و سیگنال‌دهی در آستانه حملات هوایی ایالات متحده به ایران ایفا کرد، تصاویر ماهواره‌ای جدید حاکی از کاهش حضور نیروهای آمریکایی در پایگاه دریایی دیه‌گو گارسیا است.

براساس این گزارش، اواخر ماه مارس، تحلیلگرانی که تصاویر منبع‌باز – مانند آن‌هایی که توسط ماهواره‌های سنتینل-۲ آژانس فضایی اروپا گرفته می‌شوند – را بررسی می‌کردند، متوجه افزایش استقرار نیروهای هوایی آمریکا در این جزیره مرجانی شدند، آن هم در بحبوحه تنش‌ها در خاورمیانه. 

دیه‌گو گارسیا در مرکز اقیانوس هند قرار دارد؛ مکانی راهبردی و میان‌منطقه‌ای  که برای نمایش قدرت آمریکا در هر دو نیمه از منطقه پهناور هند-آرام کلیدی است. فاصله آن تا ایران چیزی حدود ۳۲۰۰ تا ۴۸۰۰ کیلومتر، این فاصله بسته به این‌که مبدا از جنوب ایران یا از مرکز ایران باشد، متفاوت می‌شود. این پایگاه که به طور دائمی چند صد نیروی بریتانیایی و آمریکایی در آن حضور دارند، به ایالات متحده اجازه می‌دهد با پیش‌موضع‌گیری تجهیزات دریایی و هوایی در نزدیکی نقاط بحران، به سرعت به بحران‌ها واکنش نشان دهد.

این پایگاه در بهار امسال و در بحبوحه اوج‌گیری تنش‌ها میان آمریکا و ایران بر سر برنامه هسته‌ای تهران مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت.

به نوشته نیوزویک، برخلاف پایگاه‌های آمریکا در قطر و کشورهای نزدیک، دورافتاده بودن دیه‌گو گارسیا آن را خارج از برد بیشتر موشک‌های جمهوری اسلامی قرار می‌دهد و همین موضوع آن را به یک منطقه ایده‌آل برای استقرار موقت تبدیل می‌کند. این پایگاه پیش‌تر به عنوان سکوی پرتاب جنگ‌های افغانستان و عراق مورد استفاده قرار گرفته و بعدها به مرکز عملیات در سراسر خاورمیانه، آسیای جنوبی و شرق آفریقا تبدیل شده است.

اما وقتی ترامپ در خردادماه دستور حمله به ایران را صادر کرد، حمله از دیه‌گو گارسیا آغاز نشد. پنتاگون ترجیح داد هفت بمب‌افکن بی-۲ را از ایالت میزوری به پرواز درآورد؛ اقدامی که تا حد زیادی از دید پنهان ماند و بنابراین عنصر غافلگیری را به حداکثر رساند.

تصویر جدیدی از آژانس فضایی اروپا که دوشنبه ثبت شد و با استفاده از رنگ مصنوعی برای کاهش ابرهای متراکم پردازش شده بود، پایان نقش موقت دیه‌گو گارسیا به‌عنوان ابزاری برای سیگنال‌دهی نظامی را نشان داد. در جاهایی که پیش‌تر جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌های راهبردی آمریکا به‌عنوان هشداری آشکار برای تهران پارک شده بودند، رمپ‌های خالی دیده می‌شد.

در اوج استقرار در اردیبهشت‌ماه، افزایش نیروها در این پایگاه اقیانوس هند شامل جنگنده‌های اف-۱۵، بمب‌افکن‌های بی-۲ و بی-۵۲، هواپیماهای سوخت‌رسان کی‌سی-۱۳۵ و هواپیماهای ترابری نظامی سی-۱۷ بود. این حضور پیش از کارزار دو هفته‌ای حملات هوایی اسرائیل به زیرساخت‌های نظامی ایران و حملات موشکی جمهوری اسلامی به خاک اسرائیل صورت گرفت.

ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا، جوزف ووتل، فرمانده سابق ستاد فرماندهی مرکزی (سنتکام) و پژوهشگر در موسسه خاورمیانه، به نیوزویک گفت: «احتمالا ما اطمینان حاصل کردیم که دیه‌گو گارسیا آماده باشد، اما در نهایت رئیس‌جمهور تصمیم گرفت بر طرحی متفاوت متمرکز شود که واقعا بر حفظ امنیت تاکید داشت.»

در ماموریتی که بر فریب، سوخت‌گیری هوایی و تقریبا سکوت رادیویی کامل برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران متکی بود، بمب‌افکن‌های بی-۲ از پایگاه هوایی وایتمن پروازی رفت و برگشت بیش از ۳۰ ساعته انجام دادند. پنتاگون بعدها اعلام کرد که گروهی دیگر از هواپیماهای مشکوک به «فریب‌دهنده» به سوی گوام هدایت شدند و موفق شدند ناظران را درباره نیت‌های واقعی آمریکا گمراه کنند.

شاهین برنجی، استادیار کالج جنگ دریایی آمریکا، به نیوزویک گفت: «این فریب‌ها احتمالا برای این بود که ایران تمرکزش را دوباره روی تهدیدهایی که از دیه‌گو گارسیا می‌آیند قرار دهد، نه از خاک آمریکا.»

ارزیابی عملیات‌ها نشان داد که تاسیسات هسته‌ای ایران آسیب دیده و برنامه غنی‌سازی‌اش احتمالا برای چند ماه تا چند سال به تعویق افتاده است. با این حال، کارشناسان هشدار دادند که تهدید جمهوری اسلامی پایان نیافته و کاهش آشکار نیروهای آمریکایی در دیه‌گو گارسیا لزوما بازتاب تغییر اولویت‌ها در حوزه مسئولیت سنتکام نیست.

ژنرال جوزف ووتل، فرمانده پیشین سنتکام و پژوهشگر کنونی موسسه خاورمیانه، به نیوزویک گفت: «فکر می‌کنم تهدید ایران همچنان محرک منافع و راهبرد نظامی آمریکا در منطقه برای آینده قابل پیش‌بینی باقی خواهد ماند. [توانایی غنی‌سازی ایران] قطعا به تاخیر افتاده، اما کاملا نابود نشده و ایران مسیر متفاوتی در پیش نگرفته است. بنابراین فکر می‌کنم ما همچنان باید نگران آن باشیم.»

شاهین برنجی، استادیار بخش راهبرد و سیاست در کالج جنگ دریایی آمریکا، به نیوزویک گفت: «به نظر من، با توجه به اتفاقاتی که در این بحران اخیر رخ داد، این واقعیت که آمریکا نیروهای پیش‌موضع‌گیری‌شده در دیه‌گو گارسیا ندارد، به این معنا نیست که نمی‌تواند با بمب‌افکن‌های راهبردی از خاک خود به ایران حمله کند.»